Wyszukiwanie

logo PKO logo Energia Transformacji

W dzisiejszym świecie podejście do kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem staje się coraz ważniejsze i bacznie obserwowane przez wszystkie zainteresowane strony. Począwszy od klientów i pracowników, przez kontrahentów po instytucje finansowe i ubezpieczeniowe. Firmy, niezależnie od swojej wielkości, są coraz częściej proszone o ujawnianie informacji na temat ich wpływu na środowisko i społeczeństwo. W odpowiedzi na te potrzeby powstał dobrowolny Standard VSME (Voluntary reporting standard for SMEs), dedykowany mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP), których akcje nie są notowane na giełdzie papierów wartościowych Europejskiego Obszaru Gospodarczy (UE oraz Norwegia, Islandia i Liechtenstein).

Publikacja ta ma na celu wyjaśnić, czym dokładnie jest ten standard? Jak można podejść do jego wdrożenia? Od czego zacząć? Oraz jakie szanse i korzyści może przynieść jego wdrożenie.

Czym jest Standard VSME?

Standard VSME jest dobrowolnym zestawem wytycznych, opracowanym przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG), mającym na celu wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) nienotowanych na giełdzie w raportowaniu zrównoważonego rozwoju. Jego głównym celem jest zapewnienie informacji, które mogą zaspokoić potrzeby dużych jednostek wymagających danych o zrównoważonym rozwoju od swoich dostawców, a także banków i inwestorów, ułatwiając tym samym MŚP dostęp do finansowania swoich działań w obszarze m.in. transformacji energetycznej poprzez inwestycje w Odnawialne Źródła Energii czy termomodernizację budynków.

Standard VSME ma również na celu poprawę zarządzania w zakresie kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem w MŚP, takich jak wyzwania środowiskowe i społeczne, co w konsekwencji ma przyczynić się do wzrostu ich konkurencyjności i odporności w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej. Co istotne, Standard VSME obejmuje te same obszary zrównoważonego rozwoju, co europejskie standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS) przeznaczone dla dużych przedsiębiorstw, jednak uwzględnia zasadę proporcjonalności, dostosowując wymagania do specyfiki mikro i małych i średnich jednostek.

 

Standard VSME składa się z dwóch modułów:

Moduł podstawowy obejmuje ujawnienia B1, B2 oraz podstawowe mierniki (B3–B12) dotyczące informacji ogólnych, środowiska naturalnego, kwestii społecznych i ładu korporacyjnego. Jest to podejście docelowe dla mikrojednostek i minimalny wymóg dla pozostałych MŚP.

  • B1 – Podstawa sporządzenia
  • B2 – Praktyki, polityki i przyszłe inicjatywy na rzecz przejścia na bardziej zrównoważoną gospodarkę
  • B3 – Energia i emisje gazów cieplarnianych
  • B4 – Zanieczyszczenie powietrza, wody i gleb
  • B5 – Bioróżnorodność
  • B6 – Woda
  • B7 – Wykorzystanie zasobów, gospodarka o obiegu zamkniętym i gospodarowanie odpadami
  • B8 – Zasoby pracownicze – Ogólna charakterystyka
  • B9 – Zasoby pracownicze – Bezpieczeństwo i higiena pracy
  • B10 – Zasoby pracownicze – Wynagrodzenia, rokowania zbiorowe i szkolenia
  • B11 – Wyroki skazujące i grzywny za naruszenie przepisów antykorupcyjnych i przepisów w sprawie zwalczania przekupstwa

Moduł kompleksowy natomiast zawiera dodatkowe punkty danych (ujawnienia C1–C9) poza modułem podstawowym, które mogą być wymagane przez banki, inwestorów oraz klientów korporacyjnych. Zastosowanie modułu podstawowego jest warunkiem wstępnym do zastosowania modułu kompleksowego.

  • C1 – Strategia: model biznesowy i strategia zrównoważonego rozwoju – powiązane inicjatywy
  • C2 – Opis praktyk, polityk i przyszłych inicjatyw na rzecz przejścia na bardziej zrównoważoną gospodarkę
  • C3 – Cele redukcji emisji gazów cieplarnianych i transformacja klimatyczna
  • C4 – Ryzyka związane z klimatem
  • C5 – Dodatkowe (ogólne) cechy zasobów pracowniczych
  • C6 – Dodatkowe informacje na temat własnych zasobów pracowniczych – Polityki i procesy dotyczące praw człowieka
  • C7 – Poważne incydenty dotyczące praw człowieka
  • C8 – Przychody z niektórych sektorów i wykluczenie z unijnych wskaźników referencyjnych
  • C9 – Wskaźnik zróżnicowania organu zarządzającego pod względem płci

Jak podejść do Standardu VSME?

Z uwagi na dobrowolny charakter Standardu VSME, decyzja o jego wdrożeniu zależy od Państwa potrzeb i oczekiwań interesariuszy. Można podejść do tego procesu w sposób etapowy, zaczynając od zrozumienia celów i potencjalnych korzyści dla Państwa przedsiębiorstwa, o których jeszcze napiszemy kilka zdań. Następnie warto zidentyfikować kluczowe kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem, które są istotne dla Państwa działalności (pomocny może być w tym Dodatek B Standardu VSME, zawierający wykaz możliwych kwestii).

Od czego zacząć?

Wdrożenie Standardu VSME można rozpocząć od kilku kluczowych kroków: 

  1. Najważniejszym oczywiście jest dokładne zapoznanie się z dokumentem Standardu VSME. Szczegółowe przeczytanie standardu pozwoli zrozumieć jego strukturę, wymagania poszczególnych modułów, definicje kluczowych terminów oraz dostępne wskazówki (sekcje dotyczące modułu podstawowego i kompleksowego).
  2. Kolejnym krokiem będzie wybór modułu raportowania. Należy zdecydować, czy na początek wystarczy Państwu wdrożenie modułu podstawowego, czy też istnieje już zapotrzebowanie na bardziej szczegółowe informacje zawarte w module kompleksowym. Warto pamiętać, że mikrojednostki mają możliwość zastosowania tylko wybranych części modułu podstawowego.
  3. Aby uniknąć pułapki raportowania o wszystkim i o niczym musimy ustalić zakres istotnych informacji. Zgodnie ze standardem, w ramach każdego ujawnienia należy raportować wyłącznie istotne informacje. Z punktu widzenia Państwa przedsiębiorstwa Informacje te powinny być istotne, wiarygodne, porównywalne, zrozumiałe i możliwe do zweryfikowania.
  4. Dużym ułatwieniem w całym procesie jest możliwość wykorzystania wskazówek. Standard zawiera szczegółowe wskazówki dotyczące każdego ujawnienia w obu modułach, które pomogą w zrozumieniu wymagań i sposobu prezentacji danych.
  5. Na koniec warto przeanalizować, czy Państwa firma już wdraża praktyki, posiada polityki lub planuje przyszłe inicjatywy związane ze zrównoważonym rozwojem, które można uwzględnić w raporcie.

Jakie są szanse i korzyści płynące z zastosowania Standardu VSME?

Wdrożenie Standardu VSME może przynieść Państwa firmie szereg korzyści i stwarzać nowe szanse do wzrostu. Niżej skupiłem się na najważniejszych. Zestaw ten oczywiście nie wyczerpuje wszystkich możliwych scenariuszy, ale ma za zadanie pokazać Państwu jak szeroki zakres obejmują.

Po pierwsze wzmacniamy swoje relacje z dużymi kontrahentami poprzez dostarczanie im standaryzowanych informacji o zrównoważonym rozwoju, które ułatwią współpracę i spełnią ich wymagania dotyczące łańcucha dostaw (pamiętajmy, że duże przedsiębiorstwa przygotowują sprawozdania w oparciu o ESRS - Czym są ESRS

Po drugie ułatwiamy dostęp do finansowania. Nie od dziś wiadomo, że Banki i instytucje rozpatrujące wnioski o Fundusze Europejskie coraz częściej uwzględniają kwestie ESG (środowiskowe, społeczne, ład korporacyjny) w swoich decyzjach kredytowych i dotacyjnych. Raportowanie zgodne ze Standardem VSME dostarczy im niezbędnych danych, co może ułatwić Państwu pozyskanie kapitału z funduszy UE (Dotacje) lub z banku (m.in. poprzez finansowanie w formule SLL - Kredyty w formule SLL dla klientów bankowości korporacyjnej w PKO Banku Polskim

To co jest szczególnie ważne w prowadzeniu biznesu, to odpowiednie zarządzanie ryzykiem i to jest element niezmienny od lat. Zmienia się jedynie zakres ryzyk, przed którymi musimy się zabezpieczyć. Proces raportowania zrównoważonego rozwoju pomaga w identyfikacji i zarządzaniu ryzykami związanymi z kwestiami ESG m.in. ryzyka fizyczne zmian klimatu (susze, powodzie, podtopienia), z którymi nie mamy jeszcze zbyt dużego doświadczenia a niezaprzeczalnie będą się nasilać.

Zdając sobie sprawę, że dla wielu wzrost efektywności operacyjnej i redukcja kosztów to podstawowy cel prowadzenia działalności gospodarczej,  analiza danych środowiskowych i społecznych doprowadzi nas do szczegółowej identyfikacji obszarów, w których można zwiększyć efektywność i ograniczyć zużycie zasobów (energia, woda), co wprost przekłada się na oszczędność kosztów.

Na rynku zostało opublikowanych wiele badań, które mówią, że klienci i pracownicy coraz częściej zwracają uwagę na podejście biznesu do kwestii Zrównoważonego Rozowju. Dlatego ważne jest aby cały czas wzmacniać swoją reputację i wizerunek. Kluczem do tego jest transparentne informowanie o działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju, które buduje zaufanie wśród klientów, pracowników i innych interesariuszy, oraz wpływa na decyzje zakupowe czy kadrowe. A potwierdzeniem tych działań mogą być odpowiednie certyfikaty i odznaczenia (na przykład unijne oznakowanie EU Ecolabel), które łatwiej jest uzyskać sporządzając i publikując raport zgodny ze Standardem VSME.

Podsumowanie

Standard VSME stanowi cenne narzędzie dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą w sposób uporządkowany i proporcjonalny raportować o swoich działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jego dobrowolny charakter i modułowa struktura pozwalają na dostosowanie podejścia do indywidualnych potrzeb i możliwości każdej firmy, przynosząc przy tym liczne opisane wyżej korzyści zarówno w relacjach z interesariuszami, jak i w wewnętrznym zarządzaniu przedsiębiorstwem.

 

Zachęcamy Państwa do zapoznania się ze szczegółami Standardu VSME (Polskie tłumaczenie Dobrowolnego Standardu Raportowania Zrównoważonego Rozwoju dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw nienotowanych na giełdzie (VSME oraz Standard VSME w języku angielskim na stronie EFRAG- EFRAG publikuje dobrowolny standard sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju dla MŚP nienotowanych na giełdzie ) i rozważenia jego wdrożenia w swojej organizacji. A jeśli potrzebujecie Państwo więcej szczegółowych informacji prosimy o kontakt.

 

Nasz ekspert

Damian Gawrysiak

Od 16 lat związany z branżą finansową. Obszary aktywności zawodowej to Taksonomia UE, ślad węglowy oraz raportowanie zrównoważonego rozwoju. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego na kierunkach bankowość i doradztwo finansowe oraz inwestycje i nieruchomości. Ukończył również studia podyplomowe na Politechnice Gdańskiej – Zarządzanie w warunkach realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Oraz na kierunku Menadżer ESG na Uniwersytecie Gdańskim. Panelista wielu konferencji i debat w zakresie finansowania transformacji ESG.

Materiały zamieszczone w serwisie Energia Transformacji mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią opinii prawnej ani doradztwa prawnego lub inwestycyjnego. Wszelkie treści dotyczące regulacji prawnych są aktualne na dzień ich publikacji/aktualizacji i nie przedstawiają oceny podlegania lub niepodlegania przez użytkowników serwisu obowiązkom z nich wynikających. Ocena taka powinna być dokonana przez podmiot zobowiązany w oparciu o przepisy powszechnie obowiązującego prawa.

Wszystkie treści zamieszczone w serwisie są wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i mogą ulec zmianie. Żadna część, ani całość materiałów nie może być powielana i rozpowszechniania w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób bez uprzedniej pisemnej zgody PKO Banku Polskiego.